Raadswerk
Als raadslid heb je een volksvertegenwoordigende, een kaderstellende en een controlerende rol.
De rollen van de raad
Hoewel ieder raadslid een eigen manier heeft om zijn of haar raadslidmaatschap invulling te geven, zijn er drie formele rollen. Een raadslid is een volksvertegenwoordiger en vertolkt daarmee de opvattingen en gevoelens van inwoners. Een raadslid stelt kaders. Het belangrijkste kader dat de raad stelt, is jaarlijks het vaststellen van de gemeentebegroting. De raadsleden controleren het college van B&W of de afgesproken doelstellingen worden uitgevoerd zoals de raad ze heeft vastgesteld. De gemeenteraad wordt bij zijn controlerende rol ondersteund door de Rekenkamercommissie en de Auditcommissie.
De griffie heeft een notitie geschreven waarmee we u verder wegwijs willen maken als raadslid.
Open notitie van de griffie over het raadswerk
Rechten van raadsleden
Individuele raadsleden hebben rechten waarvan zij gebruik kunnen maken om hun taken zo goed mogelijk uit te voeren:
- Het recht van initiatief: het recht om een voorstel ter behandeling in de raad in te dienen.
- Het recht van amendement: het recht om een voorstel tot wijziging van een ontwerpbesluit in te dienen.
- Het recht om een motie in te dienen, dat wil zeggen een wens, oordeel of verzoek uitspreken om het college van B&W of de raad aan te zetten om iets te doen.
- Het vragenrecht: het recht om vragen te stellen aan het college van B&W of de burgemeester.
- Het recht van interpellatie: het recht om het college van B&W of de burgemeester te ondervragen over een onderwerp dat niet op de agenda staat.
- Het recht om een voorstel in te dienen om een onderzoek te houden naar het gevoerde bestuur van het college van B&W of de burgemeester.
- Het recht op ambtelijke bijstand: het recht om door de gemeenteambtenaren te worden ondersteund.
De vergaderingen
Bloemendaal heeft een vijfwekelijkse vergadercyclus waarbij het zogenaamde BOB-model wordt gehanteerd. De cyclus bestaat uit:
- een beeldvormende avond voor de beeldvorming;
- drie commissievergaderingen voor de oordeelsvorming (Grondgebied, Samenleving en Bestuur en Middelen);
- een raadsvergadering voor de besluitvorming.
Er is een (commissie)griffier bij de vergaderingen aanwezig. Voorafgaand aan deze vergaderingen vinden fractievergaderingen plaats voor intern en onderling overleg.
De agendacommissie bestaat uit de burgemeester, de drie commissievoorzitters en de plaatsvervangend voorzitter van de raad. De agendacommissie heeft tot taak de agenda’s van de beeldvormende avond, de commissies en de raad technisch en procedureel uit te werken, op elkaar af te stemmen en voorlopig vast te stellen. De griffier is bij deze vergaderingen aanwezig.
Het presidium bestaat uit de burgemeester en de fractievoorzitters. Het presidium stelt de termijnagenda vast en bespreekt de (lange) termijnplanning van zaken die in de raadscommissies en de raad aan de orde (moeten) komen. Het presidium heeft verder als taak aanbevelingen te doen over de organisatie van werkzaamheden van de raad en de commissies. De griffier is bij deze vergaderingen aanwezig.
Er is tevens een aanleverschema opgesteld, bedoeld voor de organisatie.
Het dualisme
De term dualisme komt nog wel eens voorbij in de gemeenteraad. Dualisme is in 2002 ingevoerd met als doel om de rollen van de gemeenteraad en van het college van B&W meer van elkaar te scheiden. Essentie van dualisme:
- de raad stelt de kaders en controleert het bestuur (college van B&W), maar bestuurt zelf niet;
- wethouders maken geen deel uit van de gemeenteraad;
- wethouders kunnen van buiten de raad komen en hoeven niet woonachtig te zijn in de gemeente. Komt een wethouder van buiten, dan is het nodig dat de raad vrijstelling verleent van het woonplaatsvereiste;
- belangrijke ondersteuning bij de controlerende taak is de gemeentelijke Rekenkamer(commissie);
- de raad heeft eigen ambtelijke ondersteuning van de griffie(r).
Nederlandse Vereniging voor Raadsleden
Meer informatie en interessante publicaties over het raadswerk zijn te vinden op de website van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, Raadslid.NU.